SMYRNA(İZMİR)'DAN 14 YAZIT

         Aşağıda verilmiş olan 14 yazıt veya yazıt parçasının görsel ve metinleri Akın Ersoy ve Ş. Recai Tekoğlu tarafından kaleme alınmış olan "New Inscriptions from Smyrna" başlıklı makaleden aktarılmıştır. 2007 yılından itibaren Akın Ersoy'un başkanlığında Smyrna agorası ve tiyatrosunda süren kazı çalışmalarında ortaya çıkan ve Kadifekale çevre yüzeyinde ele geçen 14 yazıt ve yazıt parçası zikredilen makale ile Smyrna Yazıtlar corpusuna eklenmiş hem de biz okuyuculara sunulmuştur. Şu iki alıntı yazıtların içeriği hakkında doyurucu bir bilgi vermektedir: 

"Yazıtların üç tanesinin gömü niteliği barizdir. Bunlarda birincisinde Apollonides’in torunu, Apollonides’in oğlu Asklepiades’in mezarı daha hayattayken kendisi, oğlu Apollonides ve azatlıları için yaptırdığı ifade edilmektedir. İkinci gömü yazıtında ise Aelius Iulius Philopator’un daha yaşadığı sırada mezarı kendisi, oğlu Iulius Philopator ve Faustus’un oğlu Lucius Rutilius Rufus için yaptırdığı kaydedilmiştir. Üçüncü gömü yazıtında ise nomen veya cognomen’i bilinmeyen Aurelia adında bir kadının mezarı kendisi, eşi, çocukları, torunları ve azatlıları için yaptırdığı dile getirilmiştir. Geri kalan yazıtlar oldukça fragman niteliktedir"

"Tiyatro da proskenion un hemen üzerinde bulunmuş iki blok üzerinde bir yapı inşasına veya tamiratına katkı sağlayan Eustokhios isimli şahsın kentin babası olarak tanımlanması dikkat çekicidir. Tiyatroda ayrıca imparator Septimius Severus ve oğlu Caracalla nın adlarının okunabildiği bir korniş parçası Smyrna tiyatrosunun gelişim evreleri açısından değerli katkı sağlamaktadır. Tiyatroda sahne alan çeşitli aktörlere ait mekân gösteren yazıtlar da ele geçmiştir. Bunların arasında Bassus ve Selanikli çocuklara ait ekipmanlarının yer aldığı odanın tabula ansata içine alınmış bir kitabeyle gösterilmesi, bunların gezgin değil, uzun yıllar Smyrna tiyatrosunda rol alan ve çok sevilen aktörler olduklarını işaret etmektedir. Bunun dışında, Iulius ismini taşıması muhtemel bir mimologos a ait olduğu işaret edilen bir odaya da rastlanmıştır."(Ersoy-Tekoğlu, s. 179.)

1.) Asklepiades'in Cenaze yazıtı

M.S. 3. yy./KADİFEKALE/İZMİR

Ἀσκληπιάδης Ἀπολλωνίδου τοῦ Ἀπολ<λ>ωνίδου ζῶν ἑαυτῷ τὸ μνημεῖον καὶ Ἀπολ<λ>ωνείδῃ τῷ ὑῷ μου καὶ ἀπελευθέροις κατεσκεύασεν.

(Ben) Apollonides'in torunu, Apollonides in oğlu Asklepiades, daha yaşadığım sırada, (bu) mezarı kendim, oğlum Apollonides ve azatlılarım için inşa ettirdim.  

Asklepiades, son of Apollonides, grandson of Apollonides, while I was alive, built the tomb for myself and my son Apollonides and freedmen.

2.)  Aelius Iulius Philopator'un Cenaze Yazıtı

M.S. 2. yy. Sonları/Kadifekale/İzmir

[Α]ἴ̣λιος Ἰούλιος Φιλ[ο]πάτωρ ζῶν κατεσκεύασεν ἑαυτῷ τὸ μνημεῖον καὶ Ἰο[υ]λίῳ Φιλοπάτορι τῷ υἱ[ῷ] καὶ Λουκίῳ Ῥουτιλίῳ [Ῥ]ούφῳ τοῦ Φαύ[στου]

 

Aelius Iulius Philopator, yaşadığı sırada, (bu) mezarı kendisi, oğlu Iulius Philopator ve Faustus …’nın oğlu Lucius Rutilius Rufus için (yaptırdı). 

Aelius Iulius Philopator, while he was alive, built the tomb for himself and (his) son Iulius Philopator and Lucius Rutilius Rufus, son of Faustus - - -. 

3.)  Aurelia'nın Cenaze Yazıtı

M.S. 3. yy./Kadifekale/İzmir

Αὐρηλία Ἐλ[. . . . .] κατεσκεύασε ἑαυ(τῇ) καὶ ἀν(δρὶ) [μ]ο[υ] καὶ τέκνοις καὶ ἐ<γ>γόνοις καὶ ἀπελευθέροις.

Aurelia El[…] (bu mezarı) kendisi ve için AN[.]O[.], çocukları, torunları ve azatlılar için yaptırdı.

Aurelia El[. . . . .] built (this tomb) for myself and my husband and children and descendants and freedmen.

4.) Mezartaşı Parçası

ROMA İMPARATORLUK DÖNEMİ(HARFLERİN YAPISINDAN TESPİT EDİLEN ZAMAN DİLİMİ)

 [ ]νόφιλος 

 [ ]NO Θάλλῳ

 [ ] συντρόφῳ

 - -nophilos, evlatlığı Thallos için - - -

- -nophilos for foster/adopted son Thallos --- 

5.) Mezar veya Onur Yazıtı

ROMA İMPARATORLUK DÖNEMİ(HARFLERİN YAPISINDAN TESPİT EDİLEN ZAMAN DİLİMİ)

[με]γίστων ἀγα[θῶν [ ]ε[ 

6.) Demos'a Ait Mezar veya Onur Yazıtı

ROMA İMPARATORLUK DÖNEMİ(HARFLERİN YAPISINDAN TESPİT EDİLEN ZAMAN DİLİMİ)

ὁ δῆμ̣[ος ----------]

 [-------]Ι Ἀπολλᾶ ΤΟΝ[------------] 

[-------]Σ Τραπεζ[-------------------]

 [-------]ΑΥ[-------------------------]

7.) İsim Listesi

HELLENİSTİK DÖNEM (HARFLERİN YAPISINDAN TESPİT EDİLEN ZAMAN DİLİMİ)

Τίμων .[ 

 Ποσειδω[- 

Ἀπολλων[- 

[. .]ΤΟΥΔΗ[ 

 [ ]Ο[ 

8.) Mektup(?)

ROMA İMPARATORLUK DÖNEMİ(HARFLERİN YAPISINDAN TESPİT EDİLEN ZAMAN DİLİMİ)

[----------]ΛΗΤΕ ἐπιβεβ[---------------]

 [----------]ΛΑ καὶ ὑμεῖς ἡνίκ[α --------]

 [----------]ΑΚΗΝ εἰ δὲ καὶ Ε[----------]

 [----------]ΙΝΑΙ πλείτωσα[ν δὲ? ------] 

 ]. . . . . . . . . . . .[

9. Bassus ve Thessalonikeli Çocukların Yazıtı

ROMA İMPARATORLUK DÖNEMİ(HARFLERİN YAPISINDAN TESPİT EDİLEN ZAMAN DİLİMİ)

 Βάσσου δια-

 σκεύη καὶ παί-

 δων Θεσσαλο-

 νείκης. φ 

 [. . .]ΟΡ[. .]ΟΣ

Bassus ve Thessalonike li çocukların ekipmanları.

 

 Equipment of Bassus and the children of Thessalonike.

10. Yazıt

Ἰ]ουλίου

μειμολόγου

ΤΟ[?]ΠΟΣ

ROMA İMPARATORLUK DÖNEMİ(HARFLERİN YAPISINDAN TESPİT EDİLEN ZAMAN DİLİMİ)

11. Hermias'ın Güneş Saati

ROMA İMPARATORLUK DÖNEMİ

Ἑ]ρμίου 

Hermias’ın (güneş saati). 

(Sundial) of Hermias

12. Yazıt Parçası

ROMA İMPARATORLUK DÖNEMİ(HARFLERİN YAPISINDAN TESPİT EDİLEN ZAMAN DİLİMİ)

]ΧΟΡΗ[  

13.) Bina Yazıtı

ἐγένετο ἐπὶ Εὐστοχίου τοῦ

M.S. 3. YY.'DAN SONRA

μεγαλοπρ(επεστάτου) ἰλλο(υστρίου) κ(αὶ) πατρό[ς]

Çok saygı değer görkemli bir kişi ve (kentin) babası olan Eutokhius un zamanında yapılmıştır. 

14. ADAK VEYA ONUR YAZITI

SEPTİMİUS SEVERUS VE OĞLU CARACALLA

-]μίῳ Σεουή[- 

 -]νείνῳ Εὐσεβεῖ καὶ [

Not: "5.-8., 10., 12., 14. yazıtlar anlamlı bir çeviri verilemeyecek kadar eksiktir." (Ersoy-Tekoğlu, s. 179.)

Kaynak: Akın Ersoy, Recai Tekoğlu, "New Inscriptions from Smyrna", Gephyra, 22, 2021, s. 167-180