SAMSUN BAFRA'DAKİ ÇİFT DİLLİ KİTABE VE YUNAN HARFLİ TÜRKÇE ÇİFT DİLLİ KİTABELER

Ayşe Öztürk Oktay tarafından istanbyzantium sayfasında bir kitabe paylaşıldı. Samsun ilinin Bafra ilçesine bağlı olan Kapıkaya köyünde çekildiği belirtilen çeşme kitabesi, Yunan harfli Türkçe(Karamanlıca) ve Arap harfli Türkçe(Osmanlıca) bir çift dilli kitabedir. Recai Tekoğlu bir yazısında Anadolu'nun çok dilli kitabelerinin, Anadolu'nun en büyük zenginliği olduğu ve çağlar boyunca sürdüğünü vurgulamıştır. Daha önceden Manisa'nın Kula ilçesinde bulunan Ermeni harfli Türkçe ve Yunan harfli Türkçe kitabeyi yayınlamıştım. Semavi Eyice'nin makalesinde yayınladığı Arap harfli Türkçe(Osmanlıca) ve Yunan harfli Türkçe(Karamanlıca) bir kitabe de Zonguldak'ın Karadeniz Ereğli'sinde bulunmaktadır. Midilli adasında çekildiği belirtilen bir çeşme kitabesi de Arap harfli Türkçe ve Yunan harfli Türkçedir. Heybeliada Ruhban Okulu bahçesinde bulunan kuyunun çevresinde iki kitabe yanyana bulunmaktadır. Bu kitabenin biri Ermenice, diğeri ise Yunan harfli Türkçe kitabe olmakla beraber içinde Yunanca bir kalıp cümle de vardır. 

Recai Tekoğlu, "Eski Anadolu Kültürlerinin Temel Özelliği" isimli çalışmasında, Anadolu'nun binyıllarca çift dilli özelliğini koruduğunu vurgular. Bu çalışmasında Osmanlıca-Ermenice, Yunanca-Farsça, Hititçe-Akadça, Hititçe-Luvice, Hititçe-Palaca, Hititçe-Hurca, Hititçe-Hattice, Luvi Hiyeroglifi-Fenikece, Yunanca-Aramca, Lidce-Aramca, Likçe-Aramca,  Karca-Yunanca, Lidce-Yunanca, Likçe-Yunanca, Sidece-Yunanca, Likçe-Grekçe-Aramca örnekler verilmiştir. Çift Dilli Anadolu'nun zenginliği şöyle ifade edilmiştir: "Anadolu eskiçağı bize belki büyük anıtsal eserler bırakmamıştır, ancak incelenmesi ve araştırılması bakımından dünyanın en özgün ve zengin sahalarını bırakmıştır. Antik kentleri veya müzeleri gezmeye giden birisi parıltılı eserler, altın ve mücevher gibi şeylere dikkat eder. Oysa tarih, tam olarak, karşısında durduğumuzda hiç bir şey anlamadığımız o yazılı anıtların arkasında gizlidir."

Konya'nın Sille ilçesinde Yunanca ve Osmanlıca yazılmış bir hamam kitabesinin varlığını biliyoruz. Anadolu'nun bu çift dilli özelliğini, Ortodoks 'Karamanlı' halkı da korumuştur. İstanbul, Manisa, Zonguldak, Midilli ve Samsun'dan çift dilli(Yunan harfli Türkçe'nin yanına Osmanlıca, Ermeni harfli Türkçe, Yunanca ve Ermenice) örneklerine ulaşabiliyoruz. Samsun'un Bafra ilçesinin Kapıkaya köyünden yüklenen çeşme kitabesi de Anadolu'nun çift dilli örneklerinden biridir. Bu blogda Kapıkaya kitabesi ile beraber diğer çift dilli kitabelere de yer verilmiştir. 

Kapıkaya Çift Dilli Kitabe

Samsun'un Bafra İlçesinin Kapıkaya Köyü: Osmanlıca ve Yunan Harfli Türkçe

Osmanlıca:

 "1323

kimine afiyet, kimine selamet

sahib'ül hayrat Karagöz Kirako"

Yunan harfli Türkçe:

"İçene afiyet

sahib

Karagöz Kirako"

Not: KARAMANLİ RUMLARI  (ΚΑΡΑΜΑΝΛΙΔΕΣ) / KARAMANLİDİKA (ΚΑΡΑΜΑΝΛΙΔΙΚΑ) facebook sayfası sayesinde haberdar oldum.

Zonguldak Karadeniz Ereğlisi Çift Dilli Kitabesi

Zonguldak Ereğlisi: Osmanlıca ve Yunan harfli Türkçe

Kitabe: 

"Sahip-ul-hayrat

İçenlere-AAfiyet

Yaptırane-rahmet

Ha-Istavrı"

Not: Görselin kaynağı için bakınız: http://yasinetin.blogspot.com/2016/03/karamanlica-kitabelerden-ornekler.html

Midilli Adasındaki Çift Dilli Kitabe

Midilli Adası: Osmanlıca ve Yunan Harfli Türkçe

Yunan harfli Türkçe kısmı:

"Hacı Ahmetoğlu 

Hacı Mustafa

1884"

Not: KARAMANLİ RUMLARI  (ΚΑΡΑΜΑΝΛΙΔΕΣ) / KARAMANLİDİKA (ΚΑΡΑΜΑΝΛΙΔΙΚΑ) facebook sayfasında paylaşılmıştır.

Heybeliada Ruhban Okulu'nda Bulunan Çift Dilli Kitabe

Heybeliada Ruhban Okulu Bahçesinde Bulunan Ermenice ve Yunan harfli Türkçe Kitabe

Yunan harfli Türkçe kısmı:

Uzun Çarşı Eğinli(Kemaliye)

Sarraf Hacı Nikola'nın

hayratıdır.

-Yunanca bir kalıp ile devam etmektedir-

25 Ekim 1792

Not: Fotoğraf, Buğra Poyraz tarafından çekilmiştir ve  KARAMANLİ RUMLARI  (ΚΑΡΑΜΑΝΛΙΔΕΣ) / KARAMANLİDİKA (ΚΑΡΑΜΑΝΛΙΔΙΚΑ) facebook sayfası sayesinde haberdar oldum.

Manisa'nın Kula İlçesinde Bulunan Çift Dilli Mezar Taşı

Manisa-Kula: Ermeni harfli Türkçe ve Yunan harfli Türkçe

Kitabenin çevirisi için http://yasinetin.blogspot.com/2017/05/cift-dilli-bir-kitabe-yunan-harfli.html  

İleri okuma: http://yasinetin.blogspot.com/2017/07/anadolunun-ortodoks-toplulugu.html