Isparta'da bulunan beş Karamanlıca kitabeyi, bir Osmanlıca ve bir Yunanca kitabeyi konu alan bu yazı Doğan Demirci'nin "Isparta'da Bulunan Beş Karamanlıca Kitabenin İncelenmesi" makalesine dayanılarak hazırlanılmıştır.
AYA YORGİ(AYA İSHOTİA) KİLİSESİ
 |
| Aya Yorgi Kilisesi, Karamanlıca Kitabe |
- bu şerif eısodıa tes panagias ekkleıası evvela
- allahu azımus sanıe sanıe valıteullatıgg
- keremı inayetleıyle padişahımız sevketlu
- abtulmeçit efentımızııg eyamı tevletlerinte
- ve arhıereasımız kıryos kır meletios efentımızııg
- vaktenta çümle orthodogos hrıstıanlarııg
- ımtat ve gaıretlerııle 1857 mayu 5 tarıhınte
- mıyslı haçı nıkola ve rodosu andreas soulinas
- ustalartan temelı konulup 1858 mayu 20 tarıhı
- merhum haçı nıkola usta vefat ettıkte
- 1860 senesı içinte andrea ustatan hitam
- bulmuştur
Bu şerif Eisodia Tes Panagias kilisemiz evvela
Allahu azimü'ş şanı[şanı yüce] sanie[şanı] valite(t)u'llahın
keremi[büyüklüğüyle] inayetle(r)iyle[ihsanıyla] padişahımız şevketlü
Abdülmecid efendimizin eyam-ı devletlerinde
ve Arhierasımız Kyros Kyr Miletios efendimizin
vaktinde cümle Ortodoks Hristiyanların
imdad[yardım] ve gayretleriyle konulup 5 mayu 1857tarihinde
Mıyslı Hacı Nikola ve Rodos(l)u Andreas Soulinas
ustalardan temeli konulup 20 mayu 1858 tarihi
merhum Hacı Nikola usta vefat ettik de
1860 senesi içinde Andrea Ustadan hitam[son]
bulmuştur.
Notlar: 1.) Nazal n, "ΓΓ-gg" ve "ıΓ-ıg" şeklinde yazıldığı düşünülebilir.
2.) Normalde "ç" sesi veren "TZ" şeklinin "c" sesi için kullanıldığı görülür(HATZI:Hacı, ITZINTE: İçinde).
3.) "y" sesi için "ı" harfi kullanılmıştır. "d" sesi "t" harfi ile bazı kısımlarda verilmiştir(vaktenta: vaktinde). "a" harfinin "e" sesi verdiği görülür.
4.) Ünlü harflerin kullanılmadığı kelimeler görülür(mesela Rodosu, Rodoslu olmalı).
5.) "Γ" harfi metinde "n,y,g" olarak kullanılmıştır(inayetleri, gayretleri, efendimizin kelimelerinde görülür.)
HASAN ÇOBAN'IN EVİNDE BULUNAN KİTABE
 |
| Isparta, Karamanlıca Kitabe |
Turan Mahallesi, Leylak Sokak’taki Hasan Çoban Evi’nin batı duvarında yer alan dört satırlık Karamanlıca kitabe(ISPARTA).
- 1897 tı maıu 22 tı
- vefat ettı rahmetlu nıkola ku
- lakman oglu
22 mayu 1897 de
vefat etti rahmetli Nikola
Kulakman Oğlu
Notlar: 1.) "tı" kullanımı "de" sesini veriyor olmalı. Bu bize d sesi için "t", e sesi için "i" kullanımı gösterilir.(Karamanlıca "e/i" meselesi üzerine çalışmalar yapılmıştır.)
2.) Rahmetli için "rahmetlu" kullanılmıştır.
3.) Karamanlıca klasik oğlu yazılışıdır.
ISPARTA MÜZESİ KARAMANLICA MEZARTAŞI
 |
| Isparta, Karamanlıca Kitabe |
- mlos oglu ha nıkola
- ısmı peterim
- ho hrısto kentınamim
- tıgıne ahir zohbetım
- hasılı vermısam
- buhake çanım
- yanimta kardeşim
- sava mehmanim
- yımbese varınca
- sını hıthamım
- sokultum bukur[]
- emrı[]
Mlos(D. Demirci Filos olarak okumuş) oğlu Hacı Nikola
İsmi Pederim Ho Hrısto kendi namım
dinle ahir sohbetim
hasılı vermişim
bu hake canım
yanımda kardeşim
Sava mihmanım
yımbese varınca
sene hithamım
sokuldum bukur(?)[]
emri
Notlar: 1.) Başlangıçtaki harf resimde "M" gözüktüğü halde Doğan Demirci "F" olarak yanlış okumuş olmalı.
2.) Hacı "XA-Ha" şeklinde kısa yazılmıştır.
3.)Pederim kelimesindeki "d" harfi "t" ile yazılmıştır(kenti-tıgıne-yanimta-sokultum-karteşim).
4.) sohbet kelimesindeki "s" harfi "z" ile gösterilmiştir.
5.) canım kelimesindeki "c" harfi "TZ" ile gösterilmiştir.
6.) "e" harfinin "i" olarak kullanıldığı görülür(Mehmanim). "ı" harfi ile de "e" harfi gösterilmiştir(sını).
ISPARTA MÜZESİNDE KARAMANLICA MEZARTAŞI II
 |
| Isparta, Karamanlıca Kitabe |
Mezartaşının genel görünütüsü
 |
| Isparta, Karamanlıca Kitabe |
Yazıt kısmının yakın çekimi.
- havaçe zate şıöhretıle
- muftehırtım bır zeman
- sanıe rutbesını ihraç
- ile almıştım şeref
- elli üç yııl meskenım
- oltu muvakattır çehan
- beldei spartata terler
- ıken bır hanetan
- refkıle paı ketayı eıletım
- hoşnut hep
- tar upakata mukıafat
- eıleyıe ol mustean
- ımret al zair kıörüp
- [bi]r zemınte çısmımı
- []kenfanı tünyıata
- []retle sıan
- []
Havece(?) zade şöhretiyle
müftehirdim(iftihar eden) bir zaman
sani(?) rütbesini ihraç
ile almıştım şeref
elli üç yıl meskenim
oldu muvakkattır(geçici) cihan
belde-i Sparta da derler
iken bir hanedan
refkile paı ketay(?) eyledim
hoşnut hep
tar upakata mükâfat
imret al zahir görüp
bir zeminde cismimi
[?]fani dünyada
[?]retle sıan(?)
ISPARTA MÜZESİ KARAMANLICA MEZARTAŞI III
 |
| Isparta, Karamanlıca Kitabe |
Genel çekim.
 |
| Isparta, Karamanlıca Kitabe |
Yazıtın yakın çekimi.
- ziyıaretten murat heman tovatır
- bugün bana ise yıarın sanatır
- kayserinigg erkılet nahiyesinten
- merhum ha sinan oglu ıordanigg
- ehli ha elisabetıgg zikri dagimesi
- için evlatı haralampısıgg
- atiyeyi ahiresıtır
- tevellüt 1818 septemvrıu 20
- irtihal 1893 septemvrıu 20
ziyaretten murat hemen duadır
bugün bana ise yarın sanadır
Kayseri'nin Erkilet nahiyesinden
merhum Hacı Sinan Oğlu Yorda'nin
Ehli(zevcesi) Hacı Elisabet'in zikri daimesi
için evladı Haralampis'in
atiyeyi(gelecek) ahiresidir(evvel)
tevellüt(doğum) 20 Ekim 1818
irtihal(vefat) 20 Ekim 1893
ISPARTA MÜZESİ OSMANLICA MEZARTAŞI
 |
| Isparta, Osmanlıca Mezartaşı |
Karamanlıca III mezartaşı ile benzerliği ve etkileşimi göstermesi için makalede konulduğu şekliyle bizde koyuyoruz.
- hüvelbaki
- ziyaretden murad olan duadır
- bugün bana ise yarın sanadır
Devamı resimde olmayıp makalede çevirisi verilmiştir:
- Merhum ve mağfur el muhtaç ila rahmet
- ül Gafur Remzeddin Zade
- ...........................................
ISPARTA MÜZESİ YUNANCA MEZARTAŞI
 |
| Isparta, Yunanca Kitabe |
Makalede Isparta'nın ismi olduğu için konulduğu gibi bizde koyuyoruz.
 |
| Yunanca Kitabe, İsparta |
Yazılı bölümün yakın çekimi. Yunanca.
- ode(?) georgeoy yıon exeı gınyron xarıtona
- gaı erates ?bps prın telos akron ıdeın
- hr asklegıaden maf eagatrıs ıdestha
- sparta ton fthımenon noysos amerse bıon
- 1887 motoy 24 (Düzeltilmeye muhtaç)
Muhteşem bilgiler
YanıtlaSil