Hititlerin Sami veya Türk veya başka herhangi bir ırka mensup olmadığı, Hint Avrupa dili konuşan bir halk olduğunun anlaşılmasının üzerinden uzun yıllar geçti. Sami olduğu düşüncesi, Hititlerin "Het"in soyundan geldiği düşüncesini oluşturdu. Bu fikir aktardığımız metinde de görülmektedir. Yukarıda da değindiğimiz gibi, daha sonra Hint Avrupalı bir halk olduğu kesin olarak anlaşılmıştır. Sami halklarından olduğu görüşünün geçerliliği söz konusu bile değildir.
Bu metin 1 Ağustos 1890 tarihinde "Çocuklar İçin Aggeliaforos" isimli Yunan harfli Türkçe süreli yayını içerisinde yayınlanmıştır. Öyle anlaşılıyor ki, 1883 tarihinde Maraş'ı ziyaret eden iki arkeolog, Otto Puchstein ve Karl Human tarafından Maraş Arslanı fark edilerek, 1884 tarihinde İstanbul'a götürülmüş ve 1886 tarihinde İstanbul Eski Şark Eserleri Müzesi'nde sergilenmeye başlanmıştır. 2013 tarihinden itibaren Kahramanmaraş'ta sergilenmektedir. İstanbul'a getirilen Geç Hitit Dönemi Arslanı, dönemin yayın organlarının dikkatini çekmiş veya yabancı yayın organlarında görülerek Yunan harfli Türkçe olarak okuyucuya sunulmak istenmiş olmalıdır.
 |
| Maraş kurbinde bulunan arslan |
HETTİLER
Iesus tou Navi'nin('Ιησούσ του Ναυηνίν) yediyle(γετίιλε) Kenan(Χαναάν) diyarının feth edildiği esnada memleket-i mezkure sekenesi[sakinleri] arasında Hettiler(Χεττιλέρ) dahi var idi. Ham'ın Gen. 10'uncu babda mezkur zürriyeti arasında Kenan oğlu Het(Χαναάν όγλού Χέτ) nam birisi bulunup, Hettilerin onun zürriyeti oldukları tahmin olunur. Avraam(`Αβραάμ) içine karısı Sarra'yı(Σαρρα) defn ettiği Mamvri(Μαμβρή) mağarasını Heti oğlu Hevron'dan(Χετί όγλού Χεωρων) satın aldı.
Kadim Mısır ve Assurya(Κατίμ Μησίρ βε `Ασσυρία) kuyudatına[kayıtlarına] bakarak Hettiler kuvvetli ve cenkçi bir sıbt[torun] idiler. Mısır'ın atik eserleri üzerinde Mısıriler(Μησριλέρ) ile Hettiler(Χεττιλέρ) beyninde[arasında] uzun ve kanlı muharebeler vuku bulduğu ve encam[netice] Mısır meliki üçüncü Totmesin(Τοτμεσ) Hetti melikinin kızı ile evlenmesinden naşi[dolayı] cenklere hitam[son] verildiği kayd olunmuştur. Assurya(`Ασσυρία) kuyudatında cenub-i Hettilerin(τζενουβί Χεττιλερ) 12 melikleri mezkur olup, onların zikr edilmesinden anlaşıldığına göre, hükümetleri Eufrates(Εύφράτησ) ve Oronthes(Ορονθέσ) ırmakları beynine[arasına] düşer idi ise de, Asya-ı suğra'nın(Ασιάί σουγραν)[Küçük Asya] bir kısmına dahi hükm etmişlerdir.
Kuyudat-ı Hettiyenin[Hitit kayıtlarının] keşfiyat u tercümesiyle işbu şayan-ı dikkat[dikkate değer] ahalinin tarihi hakkında daha ziyade malumat alınacağına ümit ettiler. Önümüzdeki tasvirde görülen arslan birkaç sene evvel Maraş(Μαράς) kurbinde[yakınında] bulunmuş olup, Hettilerin işaretleriyle kaplanmıştır.
***
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder