DESCARTES'İN YÖNTEMİ VE TARİHE UYARLANMASI

16. yüzyılın sonunda dünyaya gelen Rene Descartes , 17. yüzyılda ortaya koyduğu düşüncelerle Aydınlanma Dönemi için önemli bir isim olmuştu...

13 Mayıs 2021 Perşembe

"MUKKADDES TARİHİ NAĞMELER" (1-15. DİZELER; ADEM VE HAVA'DAN YUSUF'A; YUNAN HARFLİ TÜRKÇE METİN)

 

Yunan Harfli Türkçe bir yayın olan "Mukkaddes Tarihi Nagmeler" eseri 1838 yılında yayınlanmıştır. Eserin iç kapağından eserin ismini(Mukkaddes Tarihi Nagmeler ve Iesus Hristos Efendimiz Hakkında Bir Mektup Suretidir), yayınlayan kişiyi (Anastasios Ioannides), eserin basıldığı matbaayı (Adelfoi Misapliddi Matbaası), eserin basıldığı şehri(Dersaadet/İstanbul) öğreniyoruz. Eser başlamadan önce yazarın imzasını gördüğümüz bir sayfaya yer verilmiştir. Bu eserde yer alan ilk onbeş dizenin çeviriyazımını yapmaya çalıştık. Bu ilk on beş dizede Yahudi ve Hristiyan (ve hatta İslam) inancında yer edinmiş önemli karakterler hakkında şiirsel bir bilginin olduğunu görmekteyiz. İlk satırda tanrının her şeyden önce var olduğuna, dizenin devamında Adem ve Hava ile Tanrı arasındaki ilişkiye gönderme yapılır. Devam eden dizelerde, Kabil ve Habil(2. dize), Nuh(3-6. dizeler), İbrahim(Avraam; 7-14), Sarra(7-9. dizeler), İshak (9; 11; 13; 15. dizeler) Yakup ve Yusuf(15. dize) karakterlerine yer verilir. Bu dizelerin olduğu sayfalar arasında üç görsele yer verildiğini, bunların Adem ve Hava, Habil ile Kabil ve İbrahim ile ilgili görseller olduğunu görüyoruz. 


Mukkaddes Tarihi Nagmeler



Anastasios İoannides'in imzası; "Naşiri imzası olmayan kitap nizamen sahte tutulacaktır"




MUKADDES TARİHİ NAĞMELER

1

Ya tehirlerden evvel var olan Peder Allahımız

seni evvel tanıdılar Adam (Adem) ve Eva(Hava) atalarımız

emrine muhalif gelip demediler vardır hatalarımız

onda(ande) kazandılar kar oldu bize vefatımız



2

Evlâd peyda idup meydanla geldi zürriyetleri

Kabil(Kain) ve Habil(Abel)de ilk belli oldu hakkın hikmetleri

Habil’indir(Abel) makbul oldu kurban ve himmetleri

kıskanç Kabil(Kain) hiyanetlik ilen oldu iblis ümmetleri



3

Nuh(Noe) makbul kişi yalınız sadık bu bulundu

bütün horantası(ev halkı) ile hıfz olundu(korundu)

Allah onda bunu seçdi hemi ilham olundu

itaatsiz kullar derakap(akabinde) Tufanda gark olundu(batırıldı)

4

Allah emretti Noe(Nuh)’ye bir büyük sefine(gemi) yapdı

her bir mahlukatdan birer çift içine atdı

bütün dünyayı suların çokluğu basdı kapattı

Noe(Nuh) tekmil(bütün) ümidini Allah’a verip ibadet yapdı

5

Bütün dünya ve insanlar Tufandan batıp helak oldu

sefinede(gemide) bulunanlar kedersiz kalıp selamet buldu

Allah Noe(Nuh) ile ahd kesişip puluda nişan koydu

bu alamet bütün insanlara büyük örnek ve şan oldu

Mukkaddes Tarihi Nagmeler; ilk iki dize

Mukkaddes Tarihi Nagmeler; 3-6. Dizeler.


 
6

Defa zürriyet peyda olup insanlar Noe(Nuh)’den artdılar

yine Hakka itaat itmeyup eğri yola saptılar

var olan Allah’ı bırakıp cansız mahlukata tapdılar

çok yerlerde ateşkükürd(?) yayıp imansızlar batdılar

7

Onda(ande) bir adil kişi ismi bunun Avraam(İbrahim) idi

çok sevdi bunu Allah hem kendine yararidi

bir karısı varidi ismi Safra oda buna uyaridi

zürriyetleri olmayup gece gündüz bunlar bir evlâd araridi





8

Hak kabul itdi rızalarını nazar eyledi bunlara

çok milletlerin atası edeceğim deyu var etdi onlara

Sarra bir evlâd doğuracak deyu malum etdi onlara(anlere)

var etdiğini hemen tekmil etdi(tamamladı) vakdi saatinde bunlara

Mukkaddes Tarihi Nagmeler; 7-10. Dizeler


9

Avraam doğunca hiç şüphesiz derakap(arkası sıra) iman eyledi

vaktimiz geçmemişiken acep bu nasıl olur bile demedi

vakti saatini beklemeleri içun Sarra’ya dikkatli söyledi

aldılar erkek evladını onada Isaak tesmiye eyledi(adını koydu)


10

Bütün akrabaları çok şazıman(?) olup güldüler

onda(ande) çokları Allah’ın hikmetini görüp bildiler

çok kurbanlar sunup hemi Allah’a döndüler

Allah’a dönenler her bir muratlarına erdiler

11

Allah onda(ande) Avraam’ı tecrübe idup ve sınadı

sahih beni severimiş deyu tekmil(eksiksiz) bilip inandı

biricik sevgili oğlu Isaak’ı kurban diledi

asla karşı koymayup derakap(ardı sıra) emrine itaat eyledi


Mukkaddes Tarihi Nagmeler; 11-14. Dizeler



12

Avraam der iman ile çok milletlere ata olacağım

demedi bunu kurban edersem başka nerden bulacağım

emr olan yerde Allah’ın emrini yerine vardıracağım

şüphesiz Rabbin hikmetlerini burda bildireceğim

13

Bunda Avraamın imanı kendine adalet sayıldı

Isaak anlayıp korkudan dolup hemde bayıldı

Hakdan Melaik(melekler) irsal olup(gönderilip) avaz idup(bağırıp) çağırdı

koç kurban olup Hakka tekmil(eksiksiz) kurban sayıldı

14

Daima hıfz etdi(korudu) Avraam Hakkın bu hikmetlerini

Allah pek sevdi bunu ziyade artırdı ümmetlerini

bereketlendi bütün mal melal[1] ve devletleri

gani be gani eyledi bunda bütün nimetlerini

Mukkaddes Tarihi Nagmeler; 15. Dize


15

Isaak zürriyet bırakıp (Iakob) İsrail tesmiye olundu(isimlendirildi)

On iki patriarhisler(patrikler) bundan çıkıp taksim olundu

Bankalos(?) Iosef hep kardaşlardan adil bulundu

kardaşlardan zaval çekip Mısır’a sultan nasb olundu(tayin olundu)

 

 

 



[1] Mal melal, “irili ufaklı hayvan” anlamına geliyor olsa da burada daha genel geçer bir ifadeyle “mal mülk” anlamında kullanılmış olmalıdır.




Hiç yorum yok:

Yorum Gönder