YUNAN HARFLİ TÜRKÇE: "AHVAL-İ SİYASİYE"(1913)

Aktis: Dini, Fenni, Haftalık Risaledir 10 Ocak 1913

AHVAL-İ SİYASİYE (SİYASİ DURUM)

10 OCAK 1913

Balkan hükümetleri ile muharebeye başlayacağımız sıralardaydı-belki hatırlardadır- Sadrazam Kamil Paşa hazretleri: "Bu muharebe bizimle Balkanların değil; İtilaf-ı Müselles(Üçlü Bağdaşma-İngiltere, Fransa, Rusya) ile İttifak-ı Müsellesin(Üçlü Anlaşma-Almanya, Avusturya-Macaristan, İtalya) ve  daha doğrusu Rusya ile Avusturya hükümetlerinin muharebeleridir" demişti ki, bu hakikat ciddiyetle bugün gerçekleşiyor(1).

Düvel-i Muazzama(Büyük Devletler) birbirleriyle boy ölçmek için bizi ve Balkanları alet etti ve bu vasıtalarla şimdi oynuyorlar.

Devletler kişisel çıkarlarını(2) gerçekleştirmek(3) için başka bir vasıtalar bulamadılar neden bizi hedef kabul(4) ettiler, demek hakkımızdır.

Fakat! şurası da acı bir hakikattir ki-bunu inkar edemeyiz- bu halin sebebi(5) kendimiziz.

Meşrutiye ilan edildiğinden(6) beri hükümetin idare yöntemi(7) acaba kaç çeşit kalıplara sokmadık; dışarıdan gelen sıkıntılar(8) yetmezmiş gibi, içimizden(9) meseleler çıkarmaktan asla geri durduk mu?

Bugün milletin karşı karşıya(10) kaldığı zorluklar(11), geçen dört sene Meşrutiyet zamanımızda(12) reiskarde(?) bulunan beceriksiz ellerin açtığı hendeklerdir ki, bu eller milletin başına açtıkları felaketten pişman(13) olmadıklarına bakmasak da(14), halan ihanetten geri durmakta istemiyorlar.

Bizim halimiz bu merkezde olmakla beraber, genel barışı(15) ihlal etmeyeceğiz, boş yere kan dökmeyeceğiz, biz aranıza girip hiçbir tarafa fenalık gelmeden(16) sizin aranızı bulacağız, diyen,  adalet iddiasında bulunan Avrupa medeniyeti, Londra'daki barış görüşmeleri(17) önemsiz meselelerle erteleyerek(tâlike uğratarak), sırf tahtı korumakta bulunan Edirne, erzaksızlık yüzünden düşünce Türkiye(Turkiaya) tekliflerimizi daha kolay kabul ettirelim, diyor.

Devlet adamlarımız(18) tecrübelileri ve akl-ı selimleri: "Zararı olduğu yerde bırakmalı" atasözüne(19) rağbet ederek sulh u akd ve vatanın baki kalan kısmını Avrupa diplomatlarının iki yüzlü politikalarından kurtarmak azminde bulundukları halde, memleketi perişan hale(20) getiren bir sürü menfaatperest kişiler(21) vatanın kalbine açtıkları yaralara tuz basmaktan geri(22) kalmıyorlar.

...

Zat-ı Şahanenin(Padişah) veya veliaht hazretlerinin makamlarında(23) devlet adamları(18) ve Gayrimüslim milletinin(24) ruhani liderlerinden(25) oluşan(26), 100 kişiden oluşan(27) Saray-ı Hümayunda dün(28) bir Milli Meclis anlaşma yaparak hükümetimizin bugünkü(29) durumu hakkında karşılıklı görüşülecektir(30).

--Sura(?) adasını topa tuttuktan sonra Port-Sayde giden "Hamidiye" zırhlısına 200 ton kömür verildiği gibi, 24 saatten fazla da limanda durmasına müsaade edildiğinden dolayı Yonan(Yunan) hükümeti İngiltere hükümetine protesto vermiş.

--İngiliz Avam kamarasında üyelerden(31) bazıları Yunanların ele geçirdikleri yerlerde Müslümanlara(32) ve Yahudilere zulüm ettikleri hakkından Hariciye nazırından bilgi isteğinde bulunmuşlar(33), müşarünileyh dahi, Makedonya'daki İngiliz konsoloslarından aldığı raporlarda Yunan askerlerinin hiç bir zulümde bulunmayıp, yalnız Bulgar ve Sırp askerleri tarafından vuku bulduğunu beyan etmiş.

(1) Tahakkuk idiyor.

(2) Menafa-i Şahsiye.

(3) Teemini

(4) İttihas(İttihaz)

(5) Müsebbip

(6) İlan-ı Meşrutiyet

(7) Usul-i idare-i hükümet

(8) Gavail-i hariciye

(9) Dâhilî

(10) Maruz

(11) Müşkilât

(12) Zeman-ı Meşrutiyet

(13) Muğber (Küskün, gücenmiş, darılmış, kırgın, gücenik)
(14) Kat'-ı nazar
(15) Sulh-i Umumiye
(16) Gadr olmaksız (Gâdir)
(17) Sulh müzakkeratı
(18) Rical-i Hükümet
(19) Darbımesel
(20) İzmihlâl
(21) Eşhas
(22) Halya hali(?)
(23) Riyaset
(24) Milel-i Gayr-i Müslime
(25) Rüesa-yı ruhaniye

(26) Mürekkeb
(27) Müteşekkil
(28) Dünkü gün
(29) Hâlihazır
(30) Müzakeratda bulunacaklardır.
(31) Aza
(32) Yonanların zapt ettikleri mahallerde İslamlara...
(33) istizahda bulunmuşlar