Yunan harfli Türkçe süreli yayın Çocuklar için Angeliaforos'un 1 Mart 1895 ve 1 Ağustos 1896 tarihlerinde yayımlanan iki Hint Tapınağı hakkındaki metnin çeviriyazımını yaptım. Bu metinler "Gualion'da Puthane" ve "Gualior'da Ceyn Puthanesi" isimlidir. Hindistan'ın Gwalior isimli kenti ve tapınakları hakkında bilgi veren yazılardır.
 |
| Gwalior'da Puthane |
GUALİON'DA PUTHANE
Hindistan'ın büyük kısmı doğrudan doğruya Büyük Britanya Kraliçesinin taht-ı hükümetinde bulunur ki, müşârünileyh[adı geçen] Hindistan İmparatoriçesi unvanına dahi haizdir. Lakin bundan mâadâ birçok haraçgüzar memleketler vardır ki bunlar yerli prensler tarafından idare olunurlar ve İmparatoriçeye haraçgüzardırlar. Bütün bu haraçgüzar memleketler ahalisinin hepsi 67 milyon raddesindedir. Bunların en mühimlerinden bir Gualion memleketi olup, bunun Maharacası[kral ve prensler] üç milyon tebaa üzerine hükümet sürer.
Gualion şehri büyük değil ise de, cesim bir kayanın tepesinde yapılmış olan bir kalesi cihetiyle meşhurdur. Bu kaya yüzü dimdik olup, 300 ayak yüksektir. Bu keleye kayanın üzerinde yapılmış merdiven basamaklarından çıkılır. Bu basamaklar o kadar geniş ve öyle bir vechle yapılmışdırlar ki, filler onun üzerine çıkabilirler. Kalede bir saray ile herem[piramit] şeklinde iki bina mevcuttur. Bu binalar kırmızı kum taşından olup, Hind mimarlığının tarz-ı kadiminde yapılmıştır. Bunlardan birinin resmi işte bu nüshamızda derç olunmuştur. Bu bir puthane olup Vişnu ilahının ismine tahsis kılınmış ve 1000 senelik kadar eski olduğu zann olunuyor. İşbu puthane "Yağcılar puthanesi" tabir olunmuştur. Bunlar zengin çocuklardılar ve bu puthane ihtimalen onların parasıyla bina olunmuştur.
Bir kimse bu kadar eski bir bina üzerine baktığında, insanın ömrünün ne kadar kısa olduğunu hiss eder! 30 zürriyet gelmiş geçmiş olduğu halde bu bina asırların fırtınalarına karşı baki kalmıştır. Ümit olunur ki bu Hindistan puthanelerinden çoğu hangi din u mezhep namına bina ve inşa olunmuşlardı ise, o din u mezhepten ziyade yaşayabilirler ve onların duvarları biricik ve hakiki ve hayy-ı Allah'a[Ölümsüz olan Allah] ibadet edenlerin terrennümadıyla[anmalarıyla] dahi yanko[? yada ganko] verecekler.
 |
| Büyük Bir Puthane |
GUALİOR'DA[GWALİOR] CE(Y)N PUTHANESİ
Cenubi ve şarki Asya'nın iki büyük mezhebi Brahman ve Budda mezhepleridir. Birincisi Hindistan'ı ve ikincisi dahi Çin, Birma[Burma?] ve Siyam'ın[Tayland] başlı mezhepleridir. Bir fırka-ı mezhebiye vardır ki Ce(y)n tabir olunur. Bunlar bütün Hindistan'a yayılmışlardır. Onların mezhebi Budda ve Brahman mezheplerinin bir karışığıdır. Bu mezhep 1700 sene kadar devam etmiştir. Bazılarının zannınca, mezkur mezhep Budda mezhebinden evvel mevcuttu. Bu hesapça Milattan 600 sene evvel mevcut idi demek olur.
Bu sahifeye derç olunan resm mezkur mezhebin sahipleri tarafından yapılmış olan puthanelerden birini gösterir; daha doğrusu, bu resmde böyle bir puthanenin ancak bir kısmı gözüküyor, çünkü başlıca bina harap olmuştur. Bir kayıttan anlaşıldığına göre, mezkur puthane Tarih-i Miladın 1093 senesinde bina[inşa] olunmuştur. Eyvanı o kadar mükelleftir ki bütün puthanenin harap olduğundan dolayı teessüf etmemek kabil değildir. Puthane Gualior'da[Gwalior] bir yüksek kaya üzerinde bulunur. Geçen senenin Martios[Mart] nüshasında aynı iç kalenin dahilinde yapılmış olan Vişnu'nun bir puthanesinin resmini derç ettiğimiz sırada buna dair bazı malumat vermişizdir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder