PLUTARKHOS, Öfke Denetimi, Zihin Dinginliği, Haset ve Nefret metinleri- |
Roma Dönemi(MS.1-2. yy) yazarı olan Plutarkhos, biyografi yazarı olarak bilinir; yöntemi: kendisine iki kişi seçer, bu kişilerin genelde ortak özellikleri vardır, bu kişilerin arka arkaya biyografilerini okuyucuya sunar. Mesela İskender ve Sezar imparator, Demosthenes ve Cicero hatiptir. Konu sadece bir kişinin anlatımı değil, okuyucuya erdemli kişi örnekleri sunmaktır. Bu anlamıyla bir ahlak filozofu ve felsefe tarihçisine dönüşür. Biyografi yazarlığı ile meşhur olsa da tanıttığım kitabında olduğu gibi, doğrudan filozof olduğunu gösterdiği metinler de vardır.
Moralia altında toplanan metinleri, ayrı ayrı yazılmış üç metnin bir araya getirilmesinden oluşur. Bunlar sırasıyla;
Öfke Denetimi
Zihin Dinginliği
Haset ve Nefret
isimli metinlerdir.
Öfke Denetimi'nde, aklı göreve çağırır ve akıl ile öfkenin denetime alınabileceği üzerinden ilerler. Öfke durumunda ne yapacağınıza felsefe yardımı ile ulaşabilirsiniz, öfkeli halinizden önce nasıl sakin kalacağınıza kendinizi hazırlamanız gerekir. Kaptanınız akıldır.
Zihin Dinginliği'nde ise duyguları zihni etkileyen, bazı duyguların huzuru bozduğundan ve duygulara karşı kişinin tavrının ne olması gerektiğinden bahseder. Aklı ve felsefeyi yine ön plana koyar, zihniniz dinginken, huzuru bozacak şeylere karşı zihninizi hazırlamanızı salık verir. Dingin bir zihin için eylem önemli bir unsurdur, eylemsizlik dinginliği bozacak meselelerdendir. Talih ve talihsizlik, bir zar oyunu olan hayatta karşımıza çıkacaktır ama talih geldiğinde hazır değilsek onu kullanamayız. O yüzden akıl ve felsefe! Bazen de talihsizlik dediğimiz olaylar talihimiz oluverir, Diogenes'in şehrinden sürüldükten sonra filozof olması gibi. İnsanları olduğu gibi kabul etmemiz hayal kırıklığı ve dinginliğimiz için önemlidir. Bir diğer önemli konu ise elimizdekilerin kıymetini bilmektir, daha kötü olacağınızı düşünmenin ya da daha fazlasını arzulamanın sonu yoktur, o an olanın değerini bilip, keyfini çıkarmalıyız. Her şeyi yapmamız mümkün değildir, kendimizi tanımalı ve ona göre bir yol tutmalıyız.
Haset ve Nefret metni kısa bir metindir, haset ve nefret arasındaki farka değinilir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder