DESCARTES'İN YÖNTEMİ VE TARİHE UYARLANMASI

16. yüzyılın sonunda dünyaya gelen Rene Descartes , 17. yüzyılda ortaya koyduğu düşüncelerle Aydınlanma Dönemi için önemli bir isim olmuştu...

3 Kasım 2024 Pazar

1881 TARİHİNDE ADANA'DA BİR KUDUZ VAKASI VE DİNDAR STEPAN'IN KUDUZA TEPKİSİ

 Yunan Harfli Türkçe olarak yayınlanan Angeliaforos isimli süreli yayının, 4 Ekim 1881 tarihli sayısında "Adana'dan Bir Mektup" başlıklı yazı yayınlanmıştır. Söz konusu yazının Latin harflerine çeviriyazını yapılmıştır. [] kapalı parantez içinde bazı kelimelerin günümüz karşılığı verilmiştir. Bu yazıda Adana'da gerçekleşen bir olay konu edilmiştir. Stepan isimli bir öğrencinin kuduz köpek tarafından ısırılmasından bahsedilmiş, söz konusu kuduz köpeğin diğer köpeklere kuduzu geçireceğinden endişeler belirtilmiştir. Bu olaydan önce dört çocuğun daha kuduz köpek tarafından ısırıldığı, ısırılan çocukların üçünün vefat ettiği belirtildikten sonra diğer çocuğun yaşaması için temenni de bulunulmuştur. Halkın kuduz köpek sorununa yeterince ses çıkarmadığı, hükümetin bu soruna yönelik faaliyet göstermediğinden şikayet edilir. Daha sonra Stepan isimli gencin dindarlığından bahsedilir. Kuduzken bile insanlara zarar vermediğinden, kendi başına ölümü kucakladığı için övülen Stepan'ın etraftaki Müslümanların bile takdirini kazandığı belirtilir. Kuduz vakalarında insanların bir yere kapatıldığı ve halkın onları izleyebildiği de yazının ilgi çeken kısımlarındandır. 


Burada belirtmekte fayda var, son zamanda Türkiye'de sözde 'köpeklerin kalabalıklığı' üzerinden alınan insanlık dışı önlemleri onaylamıyoruz. Bu içeriğin hiçbir şekilde günümüzde sokakta bizlerle yaşayan köpeklerin yaşam haklarına aykırı şekilde kullanılması onaylanmamaktadır. 



1881 TARİHİNDE ADANA'DA BİR KUDUZ VAKASI VE DİNDAR STEPAN'IN KUDUZA TEPKİSİ



ADANA'DAN BİR MEKTUP
ΑΤΑΝΑΤΑΝ ΠΙΡ ΜΕΚΤΟΥΠ

Bundan iki mah[ay] kadar evvel mektebimiz şakirtlerinden[öğrencilerinden] Stepan namında ve takriben 14 yaşında bir çocuk sokakta gider iken, kudurmuş bir köpek birden bire çocuğun üzerine sıçrayıp burnundan kapar. Cesur çocuk köpeğin boğazından kavrayıp onu yere serer ise de köpek çocuğu birkaç yerinden dahi ısırır. Biçare çocuk köpeğin kuduz idiğini işittikten cesaretini kaybedip korkusundan titremeye başlar. Bu köpek Stepan'dan maada[başka] üç Müslüman çocuğunu daha ısırır ve ol çocuklardan ikisi beş on gün zarfından, Stepan ise 53 gün sonra vefat ederler. Diğeri hala sağdır, Allah vere idi de kurtula idi. 


Adana'nın çarşı ve sokaklarında birçok illetli köpekler bulunup, balada[yukarıda] zikrolunan kuduz köpek bunlardan birkaçını dalamış[ısırmış] diye korkulur. Dağda ve ovada şakiler[haydutlar] tarafından biri katl olunacak olsa, herkes yolculuk etmeye havf eder[korkar], emniyet kalmadığı için mırıldanır ve hükümete müracaat olunur da ne acayiptir ki şehrin orta yerinde kuduz bir köpek dört çocuğu yaralar, üçünün birden ömrü telini keser de yine sokaklarda emniyet olmadığından teşekkî[şikayet] olunmaz ve ahalinin muhafazası için bir tedbir düşünülmez.


Stepan ihtiyar validenin bir tanecik çocuğu idi, hem de dindar bir çocuk idi. Görünür ki çend[birkaç] seneden beri mektebimizde aldığı nasihatler boşa gitmemişti. Bir defa Stepan Kitab-ı mukaddesten birkaç ayet okuduktan sonra pederine bir an evvel dayısı ile barışmasını teklif edip, pederi dahi iskat olarak[susarak] ol[o] saat gidip barışmıştır. Pederine Kyriaki günleri tavla oynamak caiz olmadığını söyler ve validesine pak lisan kullanmasını nasihat eder idi. Biçare çocuk illetinin en dehşetli vaktinde kimseye ne hücum ne bir zarar etti. Karanlık yerlere çekilip kimsenin kendi yanına gelmesini istemezdi. Okuyup eylenmek için Kitab-ı mukaddes istedi, lakin pencerenin arkasında okumaya muktedir olamadığını görünce, Niçin okuyamıyorum diye ağlayıp dua etmeye başladı. Nihayet kuduz ocağı denilen bir mahalde canını teslim etti. Etrafında Müslüman ve Hristiyan seyirciler dururken, çocuk diz üstü gelip dua arz etti ve duasında son sözleri şu oldu: "Ya Rabb Iesus Hristos, ruhumu sana teslim ederim; sen bu etrafta bulunanların günahlarını dahi afv eyle." Çocuk bu sözleri söyledikten sonra ruhunu teslim etti ve herkes hayret ve esefle doldu. Kamil bir Müslüman, "Bu çocuk kendi itikadı üzere salavatını getirerek öldü, İslam'da ve Hristiyan'da ben böyle bir ölüm görmedim" dedi. Allah Stepa'nın validesini müteselli[teselli bulan] ve cümle çocukları onlar gibi dindar etsin.

***

1881 TARİHİNDE ADANA'DA BİR KUDUZ VAKASI VE DİNDAR STEPAN'IN KUDUZA TEPKİSİ












Hiç yorum yok:

Yorum Gönder