Eski Smyrna
M.Ö. 3000 tarihine kadar geçmişe giden yerleşimde Eski Smyrna, Tepekule isimli tepecikte yer almaktadır, 1930 tarihindeki araştırma kazısı ile bölgede kazı çalışmaları günümüze kadar sürmüştür. Athena Tapınağı, Geometrik ve Arkaik dönemden mimari kalıntılar, kent savunma sistemi ilk kazıların buluntularındandır. Ekrem Akurgal'ın kazı başkanlığında M.Ö. 11-4. yüzyıllar arasında kesintisiz on yerleşim tespit ediliştir. 2014-2015 tarihli kazı çalışmalarında sunaklar bölgesinde çalışmalar yapılmıştır. Buradaki 4 sunağın Roma döneminde yapıldığı Tanrıver(ve diğerleri) tarafından belirtilmiştir. M.S. 2. yüzyıla tarihlenen kandil parçaları bulunmuştur. Bu çalışmalar sırasında incelenen sunağın birinde iki adet bronz erkek genital uzuv, iki adet unguentarium(M.Ö. 3-2.yy) ve bir adet bronz Roma sikkesi(M.Ö. 268-270) tespit edilmiştir. Tanrıver(ve diğerleri) buluntulardan yola çıkarak bu sunağın Tanrı Asklepios'a adandığını ortaya koymuştur. Çalışma ekibinin diğer ilgilendiği bir konuda Altarlar olmuştur; restorasyon ve konservasyon çalışmaları gerçekleştirmişlerdir. Doğu Kutsal alanındaki çalışmalarında demir ve bronz ok uçları ele geçirmişlerdir. Doğu sur kapısı bölgesinde de mimari yapılar konusundaki bazı bilgilerle, çok sayıda bronz ok ucu ele geçirildiği bilgisi verilir. Buradaki su künkü sisteminin M.Ö. 6. yüzyıla tarihlendirilir, buradaki su kanalının da bu tarihte yapıldığını düşünmektedirler. Doğu Suru yapısındaki çalışmalar ile yapı M.Ö. 6. yüzyıla tarihlendirilmiştir. Teras duvarları kısmında iki merdiven yapısı ile daha geç tarihli mezar yapıları tespit edilmiş fakat tarihleri tespit edilememiştir.
H açmasında Orta ve Geç Tunç Çağına tarihlenen üç mimari tabakanın belirlendiği Aylin Ümit Erdem Otman tarafından belirtilmektedir. Geç Tunç Çağına ait kap buluntularından yola çıkarak burada bir atölyenin bulunduğu tahmin edilmektedir. 1 ve 2. tabakalar Geç Tunç Çağına tarihlenirken, 3. tabaka Orta Tunç Çağına tarihlenmektedir.
Yeni Tapınak olarak isimlendirilen yapının çevresinde de çalışmalar gerçekleşmiş, buranın yapısı ile yapılan tapınağın inşasının yarım bırakıldığı fikri ortaya konuşmuştur. TG 1(Tapınak Güney) olarak isimlendirilen diğer bir yapının daha önceki kazı çalışmalarında ortaya çıkarıldığı ve M.Ö. 7. yy. tarihlendirildiği belirtilir. Athena Tapınağı'nın güneybatısında, Athena Caddesi'nin güneyinde yer yer alır söz konusu yapı daha eski bir yapının üzerine kurulmuştur ve yapının çevresinde klasik döneme ve M.Ö. 7. yüzyıla ait seramik parçaları ve kaplar ortaya çıkmıştır. M.Ö. 6-5/4. yüzyıla ait seramik parçaları ve kapları da ortaya çıkmıştır. Tüf taşından bir kaide ortaya çıkarılmıştır. TG 1 yapısı ilk olarak M.Ö. 7. yüzyılda inşa edilmiş ve bu inşa edilen yapı üzerine M.Ö. 6/5. yüzyıl civarında ikinci bir yapı yapıldığı anlaşılmaktadır.
Aytekin Erdoğan'ın gerçekleştirdiği M.Ö. 5. ile 4. yüzyıldaki yapıların tespiti çalışması ile yerleşimdeki yoğun yapılaşmanın M.Ö. 4. yüzyıla ait olduğu belirtilir. Blok yapılar, oda tabanları, avlular, giriş ve koridor yapıları hakkında bilgiler verilir. M.Ö. 4. yüzyılda Izgara sistemi uygulamasından söz edilebileceği belirtilir. Bu çalışmanın devam edeceği belirtildikten sonra önceki çalışmalarda ele geçen eserlerin depo çalışmalarının da devam ettiği ve tasniflemenin devam ettiği belirtilmektedir. Duygu Akar Tanrıver, kazı bölgesindeki metal buluntularla ilgili bilgi vermektedir. Athena Tapınağı'nda bulunan terazi kolu olduğu düşünülen yazıtlı bir bronz çubuk ve bronz figürden söz etmektedir. Bronz ve demir ok uçlarına dikkat çekmektedir. Ve metal buluntulara dair kapsamlı çalışmanın devam ettiğini belirtmektedir.
Yukarıdaki bilgiler, Cumhur Tanrıver, Sevgiser Akat Özenir, vd., "Eski Smyrna(Bayraklı Örenyeri/Tepekule) Kazısı 2014-2015), 38. Kazı Sonuçları Toplantısı, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü, Yay. Haz. Adil Özne, Edirne23-27.05.2016, s-95-114. künyeli çalışmadan derlenmiştir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder