"ESKİBATI TARİHİ ARAŞTIRMALARININ TARİHÇESİ" ÜZERİNE KRONOLOJİ

Bülent İplikçioğlu

ESKİBATI TARİHİ ARAŞTIRMALARININ TARİHÇESİ[1]
OLAY/KİŞİ	TARİH	AÇIKLAMA
Hümanizma Hareketi	11-13. yy’da belirmeye başlayan ve 14. yy’da gelişen hareket	İnsanmerkezli bakış açısı ve eğitim.
Cola di Rienzo	1313-1354	Romalı tarihçi Titus Livius’dan etkilenerek, Roma’da, Roma Cumhuriyetini yeniden canlandırmak istemiştir.
Francesco Petrarca	d. 1304-1374	Hümanizma hareketini İtalya’da etkileyen bir ozandır.
Ancona’lı Cyriacus	ö. 1455	Doğu Akdeniz iş gezilerinde, çok sayıda yazıtı kopya etmiştir.
Hollandalı(Rotterdan’lı) Erasmus	d. 1469-1536	Antik eserlere ilişkin ilk önemli edisyonları gerçekleştirenlerdendir.
Niccolo Macchiavelli	d. 1469-1527	Antik yazarlardan yararlanarak Roma Devleti’nin yıkılmasını açıklamaya çalışmıştır.
Joseph Justus Scaliger	d. 1540-1609	Antik eserlere ilişkin ilk önemli edisyonları gerçekleştirenlerdendir.
Lenain de Teillemont	d. 1637-1698	“İmparatorlar Tarihi” isimli eserin yazarı.
Johann Joachim Winckelman	d. 1717-1768	Klasik Arkeolojinin kurucusu. Almanya’da Eskibatı çalışmalarının başlamasında önemli bir isim.
Charles de Secondet Montesquieu	1734	“Romalıların Büyüklüğünün Nedenleri ve Çöküşleri Üzerine Düşünceler” isimli kitabını yayımlamıştır.
Edward Gibbon	d. 1737-1792	“Roma İmparatorluğunun Gerileyiş ve Çöküş Tarihi” isimli eserin yazarı.
Johann Gottfried Herder	d. 1744-1803	Düşünür, teolog ve ozan. Almanya’da Eskibatı çalışmalarının başlamasında önemli bir isim.
Johann Joachim Winckelman’ın eseri	1764	“Eskiçağ Sanat Tarihi” isimli eserin yayınlanması.
Johann Christian Friedrich Hölderlin	d. 1770-1843	Winckelman ve Herder ile beraber Hellen tarihine ilgi oluşmasında önemli isimlerdendir.
August Boeckh	d. 1785-1867	Modern Hellen epigrafisinin kurucusu.
Barthold Georg Niebuhr	1811	“Roma Tarihi” isimli eserin yayımlanması.
Theodor Mommsen	d. 1817-1903	Latin Epigrafyası ve Roma Hukuku alanının önemli isimlerinden ve Roma tairihinin her alanında araştırmaya imza atmış bir kişi.
August Boeckh	1828 itibaren	Berlin Akademisi adına “Corpus Inscriptionum Graecarum”(CIG) yayımlamaya başlamıştır. 1873’ten itibaren “Inscriptiones Graecae”a geçilmiştir.
Alman Arkeoloji Enstitüsü(DAI)’nün kurulması	1829	Roma’da kurulmuştur.
Johann Gustav Droysen	1833	“İskender Tarihi” isimli eserinin yayınlanması. Kendisinden önceki Hellen hayranlığı ile yazılan eserlerden daha tarafsız bir eser ortaya koymuştur.
Johann Gustav Droysen	1836-1843	“Geschicte des Hellenismus”(Hellenizm Devri Tarihi) isimli eserin 2. cilt olarak yayınlandığı tarih aralığı.
DAI’nın Berlin’e taşınması	1837
Theodor Mommsen	1854-56	“Roma Tarihi” isimli eserinin ilk 3 cildi yayınlanır.
Theodor Mommsen	1863 itibaren	Berlin akademisi adına Corpus Inscriptionum Latinarum(Latince Yazıtlar Derlemesi-16. cilt) hazırlamıştır
Theodor Mommsen	1871-1878	“Roma Devlet Hukuku” isimli 3. ciltlik eserin yayınlanması.
Heinrich Schliemann	1871’den itibaren	Troia, Mykenia, Tiryns ve Orkhomenos kazı çalışmaları yapmıştır.
DAI’nın Atina şubesinin kurulması	1874
Olympia kazılarının başlaması	1874	Almanlar, Olympia kazılarına başlamışlardır ve arkeolojik kazılar yaygınlık kazanmaya başlamıştır.
Eduard Meyer	1884’ten itibaren	“Eskiçağ Tarihi” eserinin yayınlanmaya başlanması; Eskidoğu ve Eskibatı kavramlarını kullanmıştır.
Theodor Mommsen	1885	“Roma Tarihi” isimli eserinin 5. cildi yayınlanır.(4. cildi çıkmamıştır)
Karl Iulius Beloch	1886	Hellen-Roma dünyasının demografya sorunlarının modern yöntemlerle açıklanması
Karl Iulius Beloch	1893-1904	Hellen Tarihi isimli eserin yayınlanması
Ulrich Wilcken	1893-1904	Papiroloji  çalışmalarını yayınlamaya başlamıştır.
Efes kazılarının başlaması	1895	Avusturyalılar, Efes kazlılarına başlamıştır.
DAI’nın Kahire şubesinin kurulması	1897
ÖAI’nın kurulması	1898	Avusturya Arkeoloji Enstütüsü’nün(ÖAI) kurulması
Theodor Mommsen	1899	“Römisches Strafrecht” isimli eserinin yayımlanması.
DAI’nın İstanbul şubesinin kurulması	1899
Theodor Mommsen’ın Nobel Edebiyat Ödülü’nü alması	1902	“Roma Tarihi” isimli eserinden dolayı Nobel Edebiyat Ödülü verilmiştir.
Ulrich von Wilamowitz-Moellendorff	1902	Berlin’deki Hellence yazıt çalışmalarının başına geçer ve Inscription Graecae(IG) isimli corpusu çıkarmaya başlar.
ÖAI’nın İzmir ve Atina şubesinin kurulması	1904
The Cambridge Ancient History	1923’ten beri	12. cilt olarak çıkmıştır.
Gaetano de Sanctis	1939	“Başlangıcından 5. Yüzyılın Sonuna Kadar Hellen Tarihi” eseri
Martin P. Nilson	1941	“Hellen Din Tarihi” eseri
Michael Rostovtzeff	1941	“Hellenistik Dünyanın Sosyal ve Ekonomik Tarihi” eseri
DAI’nın Madrid şubesinin kurulması	1943
Hermann Bengtson	1950	“Başlangıcından Roma İmparatorluk Tarihine Kadar Hellen Tarihi” eseri
DAI’nın Bağdat şubesinin kurulması	1955
DAI’nın Tahran şubesinin kurulması	1961
Hermann Bengtson	1967	“Roma Tarihinin Anahatları” eseri
Aufstieg und Niedergang der römischen Welt	1972’ten itibaren
Hermann Bengtson	1979	“Eskiçağ Tarihine Giriş” eseri
Alexander Demandt	1989	“Geç Antikçağ” eseri

---

[1] Bu kronoloji, Bülent İplikçioğlu’nun Eskibatı Tarihi kitabının, Eskibatı Tarihi Araştırmalarının Tarihçesi bölümü esas alınarak hazırlanmıştır. Bülent İplikçioğolu, Eskibatı Tarihi I, TTK, Ankara 1997, s. 28-33.

Bülent İplikçioğlu, Eskibatı Tarihi