ANTİK İRAN: I. ARTAKSERKSES'DEN İSKENDER'E KADAR

by Yasin Çetin on Mart 24, 2020 in Ahameniş, Antikçağ, Artakserkses, Darius, Fenike, İran, İskender, Kserkses, Makedonya, Mısır, Pers, Tarih

III. Darius ile İskender'in Savaş Sahnesi(İssos veya Gaugemela)

Kserkses’in ardından tahtta I. Artakserkses (M.Ö. 465-424) geçti. Onun döneminde Mısır’da isyan çıktı ve bastırıldı. II. Kserkses (M.Ö. 424-423) ise kısa süre içinde öldü. II. Kserkses’i Okhos, II. Darius (M.Ö. 423-404) ismini alarak takip etti ve onu da oğlu II. Artakserkses takip etti. II. Artakserkses (M.Ö. 405-359), M.Ö. 401’de Mısır’da çıkan isyan sonunda Mısır bir süreliğine Ahameniş hâkimiyetinden çıktı. Yine M.Ö. 401 yılında kardeşi Genç Kyros ile Kunaksa’da mücadeleye girdi ve kazandı. Ksenofon da bu sefere katılanlar arasındaydı, seferle ilgili “Anabasis” isimli eseri kaleme almıştır. II. Artakserkses’in ölümünün arkasından taht kavgası ortaya çıktı ve III. Artakserkses (M.Ö. 359-338) kavganın sonunda tahtta çıkan isim oldu. Döneminde Fenike isyanını (M.Ö. 345) bastırdı, M.Ö. 343 tarihinde Mısır’ı tekrar imparatorluk topraklarına kattı.67 Ardından oğlu Arses, IV. Artakserkses (M.Ö. 338-336) ismi ile tahta geçti ve ancak iki yıl sonra öldürüldü. Onun yerine Artaşata, III. Darius (M.Ö. 336-330) adıyla tahtta oturdu. O döneminde Makedonya kralı İskender, büyük bir güçle Ahameniş üzerine sefere çıktı. III. Darius’u M.Ö. 331 tarihinde, Kuzey Irak’taki Gaugamela’da yendi. III. Darius kaçmayı başardı ise de ölümü Baktriya satrapının elinden gerçekleşti ve fiziki varlık olarak Ahameniş İmparatorluğu tarihe karıştı.