KADIN ŞAİRLERDEN SEÇMELER

1. ZEYNEP HATUN (15. YY.)

ZEYNEP HATUN

Zeynep Hanım’ın Ziya Paşa’nın Harabat’ına girmiş şu beyitleri pek meşhurdur:

Senin hüsnün, benim aşkım, senin cevrin, benim sabrım,

Efendim dem be dem artar, tükenmez, bi-nihayettir

2. MİHRİ HATUN (15. YY)

MİHRİ HATUN

2005’te 9. İstanbul Bienali’nde İngiliz sanatçı Cerith Wyn Evans bir projektör aracılığı ile ışıktan harflerle gökyüzüne Mihri Hatun’un “Uykuda açtım gözümü” diye başlayan gazelini gönderdi.

Didi dilber hüsnümün hayranı ol didüm be-ser

Didi her dem ‘aşkumun giryanı ol didüm be-ser

Didi hüsnüm gülsitanınun hezaran derd ile

Ruz u şeb bülbül gibi nalanı ol didüm be-ser

Günümüz Türkçesi

Sevgili, “Güzelliğime hayran ol;
aşkımla daima ağla” dedi. Baş üstüne” dedim.
Sevgili, “Güzelliğimin gül bahçesinin binlerce derdiyle
Gece gündüz ağlayan bülbülü ol” dedi. “Baş üstüne” dedim.

3. LEYLA SAZ(1850-1936)

LEYLA SAZ

Leyla Saz’ın anılarının, bestelerinin ve şiirlerinin çoğu Bostancı’daki köşkü yandığı zaman kaybolmuştur. Leyla Saz’ın yayımladığı anıları, yangından sonra tekrar yazdıklarıdır. Şiirlerini Solmuş Çiçekler adıyla yayınladı.

Kıl meclisi âmâde ne derlerse desinler

İç dilber ile bâde ne derlerse desinler.

lemde nedir farkı bana medh ile zemmin

Sağ olsun ahibbâ da ne derlerse desinler.

Günümüz Türkçesi

Aldırma buluş sevdiğinle,

Çıkar keyfini birlikteliğin, ne derlerse desinler.

Övgüye de, yergiye aldırmam

Dostların canı sağ olsun, ne derlerse desinler.

4. ŞAİR NİGAR HANIM(1856-1918)

ŞAİR NİGAR HANIM

Yegane sevdiğin alemde ben miyim simdi?

Sahih ben miyim artık muhatab-ı aşkın?

Bütün o hiss-i amik-i fuad-ı pür sevkin

O ibtila-yi ezel, o alaik-i ebedi

Benim mi şahsıma mahsur? Bir daha söyle

O sanihat-ı hazinin, o beyyinat-ı gamın

Sahih, mülhimi hep ben miyim, bugün söyle;

Tahassüsatını, efkarını bütün söyle.

Getir şu kalbime dök varsa sevdiğim, elemin

Eden nedir seni rencud?.. Bir daha söyle.

Günümüz Türkçesi

Biricik sevdiğin dünyada ben miyim simdi?

Gerçekten ben miyim artık aşkının muhatabı?

Bütün o istek dolu yüreğinin derin duyguları

O ezeli düşkünlük, o sonsuz ilgiler

Benim mi şahsıma mahsus?.. Bir daha söyle,

O hüzünlü akla gelişlerin, o üzüntülerinin belli olmasının

Gerçekten esinleyeni hep ben miyim, bugün söyle:

Duygulanmalarını, düşüncelerini bütünüyle söyle.

Getir şu kalbime dök varsa sevdiğim üzüntün

Seni inciten nedir?.. Bir daha söyle…

(Bir Daha Söyle Şiiri)

5. MAKBULE HANIM(1865-1898)

Bir kuluçka gibi sancılı gecelerinde

Hep şefkatle çarpan kanat sesleri duyulur…

Amansız hislerin öldüren pençelerinde

Yüreği bir matkap salınmış gibi oyulur.

Kanmaz asla sevmeye; o, sevgiye susuzdur

Şâire “su” dedirten hisle “evlât” der inler.

Herkes derin uykularda iken o uykusuzdur

El açar Yaratan’a balalarını diler…

(Anne şiirinden alıntı)

6. İHSAN RAİF(1877-1926)

İHSAN RAİF HANIM

Kimseye etmem şikâyet, ağlarım ben halime,
Titrerim mücrim gibi, baktıkça istikbalime,
Perde-i zulmet çekilmiş, korkarım ikbalime,
Titrerim mücrim gibi, baktıkça istikbalime.

7. YAŞAR NEZİHE(1881-1971)

YAŞAR NEZİHE(BÜKÜLMEZ)

Ben yetim evlâdıma nasıl baba oldumsa

Sen de öksüz kızına bir ana olacaktın

Ben nasıl bin elemle kahrolup soldumsa

Sen de benim derdimle kahrolup solacaktın.

(Babam şiirinden)

Ey İşçi!

Bugün hür yaşamak hakkı seninken

Patronlar o hakkı senin almışlar elinden

Sa’yınla edersin de “tufeylî”leri zengin

Kalbinde niçin yok ona karşı bir kin

(1 Mayıs şiiri)

8. ŞÜKÛFE NİHAL(1896-1973)

ŞUKUFE NİHAL

“Nerdesin? Toprakta mı, havada mı suda mı?

Nasıl buldun bu vahşi gecelerde odamı?

Hasretim şefkat, şiir, aşk dolu ellerine… 

Gelsen de boş gönlüme bir hayat gibi dolsan. 

Sen uyansan, ben yatsam biraz senin yerine…”

(Osman Fahri için yazdığı dizeler)

Adını ellerimle çizdim altın kumlara

Küçülen gözlerimde kurudu son damla yaş

Kumsal, deniz, sal, rüzgâr senden en son hatıra,

Solan ruhumdan sana bembeyaz bir soğuk taş!..

İşte, rüzgâr esiyor, dalgalar coştu yine;

Kumlara işlediğim hayalin da kayboldu…

Hicranınla yanarken ben derinden derine,

Karşında, solan yüzüm gibi, güneş de soldu…

Dalgalar, sürükleyin beni de enginlere,

Kumların arasında ben de bir parça taşım!…

“Ayrılmayız, beraber dalarız derinlere”

Derken, bıraktı gitti elimi arkadaşım

(Son Hatıra Şiiri)

9. HALİDE NUSRET ZORLUTUNA(1901-1984)

HALİDE NUSRET ZORLUTUNA

Çekil bu gölgeli yolda gezinme…

Bahar, bakışların yine pek sarhoş.

Yanılıp gönlüme misafir inme:

Kapısı kilitli, mihrabı bomboş

Mabettir orası, meyhane değil!

Altınlı başında papatya niçin?

Sarı saçlarına pembe gül takın!

Git bahar, gönlümde ibadet için,

Diz çöken kızları ürkütme sakın,

Kalbime girme, o kâşâne değil!

Ziyalar, kokular, renkler, çiçekler…

Ömrünün her günü bir başka düğün,

Bülbüller koynunda aşkı çiçekler

Güller dökülürler göğsüne bütün!..

Gerçekten güzelsin, efsane değil!

Git bahar, git bahar, uzaklarda gül!

Denize renginden bırak hediye

Ufuklarda gezin, semaya süzül

Sokulma kalbime peymane diye

Gördüklerin kandil, peymane değil!

(Git Bahar Şiiri)

10. GÜLTEN TEKİN(1933-2015)

“Ah kimselerin vakti yok
Durup ince şeyleri anlamaya”

***

Gülerken yüzün
Dem çeken bir güvercinin sesini
İçin için büyüyen çimenleri
Baharda lunaparkı, bayram yerini
Ve alışkanlıklar dışında her şeyi
Gülerken yüzün
Aşıyor geçmişin acılarını
Kendini yarına değiştiriyor
Gülerken yüzün
Sanki çarmıhını kırmışsın
Senin ve ardından geleceklerin
Aylası alnına düşmüş gecenin
Oturmuş ağlıyor kendisi
Bunu öyle candan öyle yürekten
Öyle bir tutkuyla istiyorum ki
Aklımda hep öyle kalmalısın

(Gülerken Yüzün Şiiri)

11. TÜRKAN İLDENİZ (1938-)

Sayısını unuttuğum günlerce bekleyişten

ben yorgunum rıhtım taşları yorgun

ardarda gecen gemiler durmuyor bu limanda

duranlardan sen çıkmıyorsun.

Bil ki katıksız sancılara razıyım yokluğun olmasa

bil ki bir avuç biber gözlerime serpilen

Ellerimde soğumadı ellerinin izleri

durup şiirler yazıyorum yoluna.

İçimde sıkıntının en dayanılmaz şekli

kaçıncı kere saatleri susturuyorum

bensiz çözülüp, sensiz bağlanması yok mu halatların

Tükeniyorum.

(Bekleyiş Şiiri)

12. LALE MÜLDÜR(1956-)

LALE MÜLDÜR

Dün gece sen uyurken

İsmini fısıldadım

Ve hayvanların korkunç 

Öykülerini anlattım 

Dün gece sen uyurken

Çiçeklere su verdim

Ve insanların korkunç 

Öykülerini anlattım onlara 

Dün gece sen uyurken

Yüreğim bir yıldız gibi bağlandı sana

İşte bu yüzden, sırf bu yüzden 

Yeni bir isim verdim sana 

Destina 

Sen öyle umarsız uyusan da bir köşede

İşte bu yüzden, sırf bu yüzden işte

Yaşamdan çok ölüme yakın olduğun için

Seni bu denli yıktıkları için 

Yaşamımın gizini vereceğim sana

13. NİLGÜN MARMARA(1958-1987)

NİLGÜN MARMARA

Çok yalnızım, mutsuzum
Göründüğüm gibi değilim aslında
Karanlıklarda kaybolmuşum
Bir ışık arıyorum, bir umut arıyorum uzun zamandır
Aradıkça batıyorum karanlık kuyulara
Kimse duymuyor çığlıklarımı
Duyan aldırış etmiyor çekip kurtarmak istemiyor
Bense insanların bu ilgisizliği karşısında ilgiye susamışım
Ümidimi yitirmişim
Biliyorum bir gün dayanamayacak küçük kalbim
Arkamı dönüp inandığım ve güvendiğim her şeye
Veda edeceğim.

(Yalnızlık Şiiri)

14. DİDEM MADAK(1970-2011)

DİDEM MAMAK

Çiçekli şiirler yazmama kızıyorsunuz bayım
Bilmiyorsunuz. Darmadağın gövdemi
Çiçekli perdelerin arkasında saklıyorum.
Karanlıkta oturuyorum. Işıkları yakmıyorum.
Çalar saat zembereği boşalana kadar çalıyor
Acı veren bir sevişmeyi hatırlıyorum.
Bir bıçağın gereksiz yere parlaması bu.
Yıllardır kendini bulutlarda saklayan illegal bir yağmurum.
Bir yağsam pahalıya malolacağım.
Ben bir bodrum kat kızıyım bayım
Yalnızlıktan başka imparator tanımaz bodrumum
Bir süredir plastik vazolar gibi hiç kırılmıyorum
Fakat korkuyorum. Birazdan da
Kırk üç numara ayakkabılarınızla
Bahçede oynayan çocukların üstüne basacaksınız
Bu iyi olmaz bayım!

“Gün akşam oldu” diyorum
Ekmek kırıntıları atıyorum kuşlara
Cam kırıkları yiyorlar
Rüyamda; bir kase dolusu suyun içinde

(Çiçekli Şiirler Yazmak İstiyorum Bayım Şiirinden)

15. BİRHAN KESKİN(1963-)

Sevgilim sabahın erkenini seviyor,

ben geceyi ve esmerliğini onun,

o dorukları seviyor, korkuyor bundan

ben rüzgarla buluşan tepeyi, tuhaflığı,

ona bir yeşil gülümsüyor,

ben, hayatı delice sevdiysem nasıl,

diyorum, seni de öyle.

O kendi boşluğunda oyalanan günlerde

canı sıkılan bir çocuk gibi uyuyor,

ben göğe bakıyorum geceden,

kendi çukurunu bulmuş deniz gibiyim

diyorum, yanında,

o sabahları eğilip öpüyor denizi.

Çıplağın çıplağımda, rüzgarın dağımda olsun,

esmerliğin gecemde, öyle kal.

“Bulutlara bak, gidiyorlar, hızla” diyorsun,

yağmur bir yalıyor yüzümü,

bir duruyor. Sabahları eğilip yüzüme

öpüşün geçiyor bir, bir duruyor aklım.

Su ve rüzgar, dağ ve doruk, sonsuz hepsi,

oysa camdaki sardunya gibi üşür

bana biçtiğin ömür, ölüm geliyor aklıma bir

bir, çıplağın çıplağımda.

Rüzgarın dağımda olsun esmerliğin gecemde

öyle kal, sana sonsuz sarıldığımda

(Aşk Şiiri)

NOT: Şiirler, http://www.leblebitozu.com/mutlaka-bilmeniz-gereken-15-kadin-sairimiz/ sitesinin derlemesinden alınmıştır; şairler hakkında bilgi için adı geçen linke bakılabilir.