DESCARTES'İN YÖNTEMİ VE TARİHE UYARLANMASI

16. yüzyılın sonunda dünyaya gelen Rene Descartes , 17. yüzyılda ortaya koyduğu düşüncelerle Aydınlanma Dönemi için önemli bir isim olmuştu...

14 Ocak 2020 Salı

DIMITRIOS K. KLIMENTIDIS RUMİ ŞİİRLERİ(KARAMANLICA)

ŞİTA


ΣΙΤΑ
Κοδζα χησδηρ σου χελεν,
            ινσαφαηζ, ζαλημ, γςαμαν,
Φαχηρα χαλδεν πιλεν,
            ειλεσιν ιμδαδ, εμαν.
Ζενχινλερ χοναχλαρδα,
            γιαν χελιρ γιαταχλαρδα.
Άτεσλερ οδζαχλαρδα,
            δζαν πεσλερ σηδζαχλαρδα.
Φονχαρα τζαρδαχλαρδα,
            Κιοσεδε, πονδζαχλαρδα,
αδζ, ατζηχ ζοχαχλαρδα,
            γιαβρηλαρ χονδζαχλαρδα.
Άχ! Ρεβαμη πον τεφρηχ;
            ζενχινι βε φαχηρη
μουσαβι, ρεφιχ, σεριχ,
            Χαλχ ετμισσε πιρ Ταγγρη;
Νε χιχμετ βαρ σου χαλδε,
            παχ, ιδραχ ετ, ει ινσαν’
Ραππ αδζιζμι, πιρ ανδε
            φαχηρα ετσιν ιχσαν;
Δουνγιαδε ολαν σερβετ
            ζενχινινμιδιρ μαλι;
Άδζεπ γιοχμη αχηρετ;
            Όρδα νε ολουρ χαλι;
Ζενχινιν σαφασηνδα
            Χαχχην νεδιρ μαχσαδη;
Ζουγουοδιν δζεφασηνδα
            Κεζα νεδιρ μουραδη;
Έββετ, εββετ, που αλεμ
            Πιρ μαχαλι τεδζρουτε.
Άμαλι χεπ πιρ χαλεμ
            Χαιδ εδιγιορ χιουτουπε.
Άδζλαρη τογιουρμαγιαν,
            σζηπλαγη χειδιρμεγεν,
Σουσηζη χανδηρπαγιαν,
            Μαχζουνη χιουλδιρμεγεν.
Βαρ ολουπδα βερμεγεν.
            μαχσερδε χαλιν γιαμαν.
Γιοχλαρη χιτζ χιορμεγεν,
            Γιαχ σανα ραχμετ, εμαν!


Δημητριοζ Π. Κλημεντιιηζ, Ρουμι.
***
ŞİTA
Koca kışdır şu gelen,
insafsız, zalim, yaman,
Fakıra halden bilen,
eylesin imdad, eman.
Zenginler konaklarda,
yan gelir yataklarda.
Ateşler uzaklarda,
can besler sıcaklarda.
Fukara çardaklarda,
Köşede, bucaklarda,
aç, açık sokaklarda,
yavrılar kucaklarda.
Ah! Revamı bu tefrik;
zengini ve fakıri
müsavi, refik, şerik,
Halk etmişse bir Taŋrı
Ne hikmet var şu halde,
bak, idrak et. Ey insan
Rabb acizmi, bir ande
fakıra etsin ihsan;
Dünyade olan servet
zengininmidir ma(a)li;
Acep yokmı ahiret;
Orda ne olur hali;
Zenginin safasında
Hakkın nedir maksadı;
Zügürdin cefasında
Keza nedir muradı;
Evvet, evvet, bu alem
bir mahali tecrübe.
Amali hep bir kalem.
kaid ediyor kutube.
Acları doyurmayan,
çıplağı geydirmeyen,
susuzu kandırmayan,
mahzunu güldürmeyen.
Var olubda vermeyen.
mahşerde halin yaman.
Gökları görmeyen,
gök sana rahmet, eman!
Dimitrios P. Klementides, Rumi.
1913 Nevşehir Salnamesi, İstanbul, 1912, s. 41.


VATAN


Toprağın, taşın azizdir,

mübareksin sen Vatan.

Etmeğin, tuzın lezizdir,

mukaddessin, ey Vatan.


Sinende senin medfundır

ecdadın kafesleri,

hevanda memzuc, meskundır

ruhları, neferleri.


Arzını teşkil etmişdir

cedlerin cesedleri,

Sathını tezgin etmişdir

hep asarı cehdleri.


Her hatve getirmekdedir

ezhane bir hatıre.

hem ibret arz etmekdedir

kah hazin, kah şatıre.


Umumi bir validei

şefikesin sen bize.

Hazine-i feride-i

şerife cümlemize.


Ne güzelsin hürriyetle

Tebrike oldın şayan.

Yumnıni senin gayretle

olmakdayız hep cuyan.


Hep seni takdis eyleriz

cümlemiz bila tefrik.

Tanrıdan her an dileriz,

refikin  ola tevfik.


Biz seniniz, sen bizimsin.

Hak sana versin kemal.

Bize her şeyden azımsın.

Asla görme hiç zeval.


Namına sancak çekeriz

dost düşmen miyanında.

Uğruna kanlar dökeriz

harb u darb meydanında.


Ol mamur dünya durdıkca

hem mesud sen, ya Vatan.

Evladın mevcud oldıkca

bin yaşa, aziz vatan.



DIMITRIOS K. KLIMENTDIS, RUMİ.
KARAMANLICA ŞİİR: VATAN

1913 Nevşehir Salnamesi, s. 122.

MEKTEP
...

Rehrevdir târîki hayatda insan, (Rehrev: yolcu; Tarik: karanlık, muzlim)

Aklıdır rehber ki etdi Rabb ihsan.

Zulmetde kandildir vicude ruh, can, (Zulmet: karanlık)

Kandilin yağıda ilm ile irfan,


Menba-i mekteble mabeddir yağın(Menba: kaynak)

Fitili Kitabdır mezkûr ceragın,

Ruhbanle hocadır toldıran, yakan,

Anlere mohdacdır her yola çıkan.


Kiminki kalırsa kandıli yağsız,

manen bir amadır, delidir bağsız.

Eşidüb etmez derk, bakarda görmez,

Eyü ne, kötü ne, hiç aklı ermez.


Her neden gecse bahs, olmakle taciz,

Neta’ic, esbab ne, tefrikden aciz(Neta’ic: sebep; esbeb: sebepler; tefrik: ayırma)

Kenclere mektebdir veren terbiye,

Faide-bahss olub, hem eden takviye.


Kenclikde versede zahmetle cefa,

birlikde baysi nebap u safa.

Nikbahta verub ilm hoşnudi, lezzet, (Nık: iyi, hoş)

Bedbahta mucibi teselli, izzet. (Mucib: icab eden)


Kahile Mehmezdir, şedide lıgam. (Şedid: sert)

Mektebli begamdır, mektebsiz bigam.

Her işde irfandır veren suhulet,

Boşlıkda bulur işs, lezizdir özlet.


Zengine şerefdir, fazıla bage

Fakıra azim ve aziz sermaye.

Beslenub yemekle vıcudı insan,

can için gıdadır ilm, edeb, irfan.


Çocuklar, eyleğin mektebe devam,

Aleme tahsildir bahss eden kıvam.
...

Dımıtrıos P. Klımentıdıs, Rumi.
...

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder