Hammurabi |
Amurru kökenli Hammurabi, M.Ö. 1792 tarihinde Sippar, Kiş, Dilbat ve Marad kentlerini de içine alan Babil’in altıncı kralı oldu. Bu dönemde Kuzey Mezopotamya’da Şamşi-Adad vardı ve Güney Mezopotamya’yı da Rim-Sin yeni birleştirmişti. Hammurabi ilk dönemlerinde yönetimi altında olan yerleri geliştirmekle uğraştı. Kuzey Mezopotamya’da Şamşi-Adad’ın ölümü sonrası ve Rim-Sin’in yaşlılığın zamanında harekete geçti. Hem diplomasi hem de askeri yöntemleri kullanıyordu. M.Ö. 1763 tarihinde İsin, Ur, Uruk, Nippur ve Larsa yönetimindeki belli bölgeleri ele geçirdi. M.Ö. 1761 tarihinde Eşnunna, Babil topraklarına katıldı. M.Ö. 1760 tarihinde askerlerinden de faydalanmış olduğu Mari’yi topraklarına kattı. Güney Mezopotamya ve Kuzey Mezopotamya’nın bir kısmının yönetimini ele geçirmişti.
Mezopotamya’nın en güçlü hükümdarı haline gelmişti. “Dünyanın dört köşesini kendine itaat ettiren kral” unvanını kullanmaya başladı. Sümer ve Akad’ın mirasına sahip olmuştur. Bu dönemde ele geçirilen toprakların meseleleri ile direk merkezden uğraşıldığı görülmektedir. Hammurabi Kanunları’nın giriş cümlesi krallık anlayışına ışık tutmaktadır:
“Ben barış getiren, asası adil çobanım. Merhametli gölgem kentimi örttü, Sümer ve Akada ülkelerinin halkını kucağımda güvende tuttum.”
Hammurabi’nin bölgede kurduğu merkezi yönetim sitemi ölümünden kısa bir süre sonra ortadan kalktı. Babil yönetimi altındaki kentler zaman içinde Babil yönetiminden çıktılar. Güney Mezopotamya’da ekonomi sisteminde de bir gerileme vardı. Kuzey Mezopotamya’da ise bunun aksi yönünde gelişme kaydediyordu. Bu dönemde ilk defa Kassit isimli halklar ile karşılaşılmaktadır. Babil ne kadar güç kaybetse de 155 yıl Babil yönetimi istikrarlı bir şekilde devam etmiştir. Fakat M.Ö 1595’te Hitit Kralı Murşili, Kuzey Suriye seferinde Babil’e gelerek, Babil’i yağmaladı ve bölge lidersiz hale geldi. Kuzey Mezopotamya’da Şamsi-Adad’ın kurduğu yapıdan dolayı Eski Asur Dönemi denilirken; Güney ve Orta Mezopotamya’da Hammurabi’nin kurduğu merkezi idare dönemine Eski Babil Dönemi denilmektedir.
Babil |
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder